Sunday, January 8, 2023

स्थानीय स्वायत्त शासन

 स्थानीय स्वायत्त शासनः 

राज्यको शासकीय अधिकार स्थानीय तहसम्म पुर्‍याई जनताको नजिकबाट शासन सञ्चालन गर्ने पद्दति हो । स्थानीय स्वायत्त शासनले स्व-नियन्त्रण, स्व-व्यवस्थापन  र आत्मनिर्भर हुने अवस्थालाई संकेत गर्दछ । 

  • स्व-नियन्त्रण
  • स्व-व्यवस्थापन 
  •  आत्मनिर्भर 

स्थानीय स्वायत्त शासनका लागि गरिएका संवैधानिक व्यवस्थाः  

  • राज्य शक्तिको प्रयोग संघ प्रदेश र स्थानीय तीन तहले गर्ने । 
  • स्थानीय तहका साझा र एकल अधिकारलाई संविधानको अनूचूचीमा सूचिकृत गरिएको। जग्गा धनीपूर्जा वितरण लगायतका अधिकार स्थानीय तहलाई ।
  • संघ प्रदेश र स्थानीय तहक‌ो सम्बन्ध सहकारिता सहअस्थित्व र समन्वयमा आधारित हुने । 
  • स्थानीय तहको कार्यपालिकीय अधिकार गाउँकार्यपालिका र नगरकार्यपालिकाले प्रयोग गर्ने । प्रत्यक्ष निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरु रहने । 
  • स्थानीय तहको विधायकी अधिकार गाउँ सभा र नगर सभाले प्रयोग गर्ने । 
  • स्थानीय तहले कर लगाउने सम्मको आर्थिक अधिकार । 

निष्कर्षः

संविधानले स्थानीय तहमा अधिकार पुर्‍याएको छ । संविधानका सम्बन्धमा केही विरोधका वा आलोचनाका स्वरहर पनि सुनिएका छन् । लोकतान्त्रिक विधिबाट त्यसको संबोधन गरी संविधानको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्नु आवश्यक छ । 

 

No comments:

Post a Comment